Dầu mỡ bôi trơn có tác dụng bảo vệ thiết bị khỏi sự ăn mòn, mài mòn và rất nên được quan tâm, lựa chọn cẩn thận. Thành phần hóa học của mỗi loại dầu mỡ sẽ phù hợp với các thiết kế, sử dụng khác nhau. Nếu sử dụng sai loại dầu mỡ sẽ không tốt cho thiết bị, thậm chí là làm hỏng thiết bị, do đó dầu mỡ cần phải phù hợp với yêu cầu của hệ thống máy móc. Sau đây là một số điểm cần lưu ý khi lựa chọn dầu mỡ:

1.Nhiệt độ

Một trong những thông số quan trọng nhất là nhiệt độ. Tất cả dầu mỡ bôi trơn đều có khoảng nhiệt độ làm việc tối ưu. Có loại có khoảng nhiệt độ làm việc rộng, có loại phù hợp với nhiệt độ làm việc thấp hơn, có loại được chế tạo để làm việc được ở nhiệt độ cao. Việc xác định được khoảng nhiệt độ làm việc của hệ thống cần bôi trơn cho phép chọn lựa được loại dầu mỡ phù hợp, làm việc hiệu quả và thời gian sử dụng là tối ưu nhất.

2. Môi trường làm việc

Môi trường làm việc của thiết bị cũng rất quan trọng. Nó có gây ăn mòn không? Dầu mỡ bôi trơn có tiếp xúc với nước, hơi nước, dung môi, hoặc hơi dung môi không? có bị rung không? Thiết bị có làm việc ở môi trường chân không, có yêu cầu gần như không được có hơi khí thoát ra hay sinh cặn, bụi không? 

3. Tình trạng tải

Công dụng đầu tiên và quan trọng nhất của dầu mỡ bôi trơn trong hầu hết các trường hợp là ngăn ngừa, giảm thiểu ăn mòn, mài mòn do ma sát, cọ xát. Do vậy, tải tại bề mặt tiếp xúc cần được chú ý. Nói chung, tải càng cao, độ nhớt của dầu phải càng lớn. Nếu tải tại chỗ tiếp xúc quá lớn hoặc vận tốc quá thấp, các hạt gồ ghề ở bề mặt trượt sẽ chà xát gây mài mòn lớn. Với những tình huống này, còn gọi là boundary lubrication, có thể phải sử dụng tới phụ gia chịu áp (extreme presure EP additives). Mỡ ester tổng hợp thích hợp ngăn ngừa mài mòn kim loại-kim loại khi tải nặng. Với trường hợp tải tương đối nhẹ, mỡ silicone có năng lượng mặt ngoài (năng lượng trên diện tích đơn vị của mặt lộ của chất lỏng) lớn sẽ dễ dàng làm ướt lại bề mặt cần bôi trơn.

4. Loại thiết bị

Dầu mỡ bôi trơn cho các loại thiết bị khác nhau là khác nhau. Dầu mỡ bôi trơn cho vòng bi ổ trục sẽ khác dầu mỡ bôi trơn cho bánh răng nhựa. Rất nhiều dầu mỡ bôi trơn chuyên dụng đã được phát triển, chế tạo chuyên cho các bộ phận chi tiết máy móc khác nhau như: vòng bi, bạc trượt, bộ nối điện tĩnh, công tắc điện, bộ truyền động bánh răng nhựa, vít me, cam.

5. Tính tương thích vật liệu

Một số dầu mỡ bôi trơn sẽ làm hỏng một số loại nhựa, cao su nhất định. Dầu gốc có thể thấm vào vật liệu rắn hoặc gây bở vật liệu. Để thực hiện các thử nghiệm về sự tương thích của vật liệu, người ta đánh giá các tính chất vật lý như độ bền kéo, độ bền kích thước (giữ được kích thước ban đầu), độ bền trọng lượng (không bị thay đổi về trọng lượng) sau khi nhúng chúng vào dầu mỡ bôi trơn. Thường thì nhiệt độ càng cao, độ nhớt dầu gốc càng thấp thì càng tăng khả năng không tương thích hóa chất. Một số kim loại khi tiếp xúc với dầu mỡ bôi trơn có thể làm gia tăng tốc độ ăn mòn hoặc gây hiện tượng polyme hóa không mong muốn hoặc gây hiện tượng tạo mảng bám và làm hỏng dầu gốc. Các vấn đề này thường đã được cân nhắc từ giai đoạn thiết kế, lựa chọn vật liệu dùng để chế tạo thiết bị, đã được phân tích, thử nghiệm tính tương thích với các loại dầu mỡ bôi trơn, phụ gia dự kiến sử dụng.

6. Công dụng mong muốn

Dầu mỡ bôi trơn ngoài tác dụng ngăn giảm ăn mòn, mài mòn còn có nhiều công dụng khác nữa. Mỡ bôi trơn còn có khả năng: kiểm soát chuyển động với độ chính xác cao, giảm tiếng ồn, giảm rung, giảm độ nhám, loại bỏ tiếng rít, cót két, giảm mô men xoắn, giảm nhiệt.

7. Các yếu tố khác:

Ngân sách cho dầu mỡ? có yêu cầu chứng nhận đặc biệt gì không (ví dụ chứng nhận NSF, Halal)? thời gian sử dụng cần bao lâu (vì có những chi tiết, bộ phận rất khó hay gần như không thể tra bổ sung hay thay dầu mỡ bôi trơn được như hộp số kín, hay trong 1 số ứng dụng hàng không vũ trụ)?

Các bài viết tham khảo:

Bảng tương thích vật liệu của dầu gốc tổng hợp